Từ Bản Thiết Kế Đầu Tiên Đến Công Trình Kiến Tạo VinUni
Chia sẻ từ Ths. Nguyễn Hoàng Việt, Trưởng Phòng Vận hành VinUni
Hành trình của tôi với VinUni bắt đầu vào năm 2015, khi tôi còn là một kỹ sư xây dựng. Thú thật, lúc đó tôi không có kinh nghiệm gì liên quan đến giáo dục, lại càng không hiểu biết nhiều về các trường đại học. Tất cả bắt đầu từ một tin tuyển dụng cho dự án xây dựng trường Đại học y Vinmec – tiền thân của Viện Khoa học sức khỏe VinUni bây giờ. Ban đầu, tôi chỉ nghĩ đơn giản đây là một dự án xây dựng giống như rất nhiều dự án giao thông/xây dựng tôi đã từng tham gia. Nhưng chẳng ngờ, đó lại là quyết định thay đổi cuộc đời.
Lúc ấy, trong buổi phỏng vấn, tôi bị cuốn hút bởi tầm nhìn và sứ mệnh của dự án: xây dựng một trường đại học đẳng cấp thế giới, mang lại tác động tích cực cho nền giáo dục Việt Nam, tác nhân thay đổi chất lượng chăm sóc y tế nước nhà. Điều đó thôi thúc tôi gia nhập đội ngũ, dù tôi chỉ là một người ngoại đạo. Tôi thấy rõ giá trị nhân văn khi dự án này không chỉ đặt mục tiêu phát triển giáo dục mà còn giảm thiểu gánh nặng bệnh tật, tạo ra những thế hệ bác sĩ, điều dưỡng tài năng.
Hành trình xây dựng VinUni mang theo những khó khăn không nhỏ, đặc biệt khi sứ mệnh của trường là trở thành một đại học đẳng cấp thế giới. Điều này đặt đội ngũ trước những thử thách lớn, khi trong nước chưa có trường đại học nào đủ tiêu chuẩn để chúng tôi học hỏi về cơ sở vật chất theo mô hình này. Chúng tôi phải tham khảo các trường đại học hàng đầu trên thế giới. Tuy nhiên, điều này lại dẫn đến một vấn đề khác: có quá nhiều mô hình, mỗi trường đều mang triết lý giáo dục riêng, cách tiếp cận và chiến lược xây dựng khác nhau. Chúng tôi giống như bước vào một bữa tiệc toàn những món cao lương mỹ vị – mọi thứ đều hấp dẫn nhưng lại khó có thể chọn ra được cái gì là tốt nhất. Giống như khi đang ăn một bữa ăn đầy những món ngon nhưng lại không biết món nào sẽ phù hợp nhất với mình. Cơ sở vật chất không phải là thứ có thể xây dựng chỉ trong một ngày, mà đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng trong việc lựa chọn chiến lược, mô hình và công nghệ áp dụng sao cho phù hợp với VinUni.
Ngoài khó khăn đó, đội ngũ chúng tôi lúc ấy rất mỏng, với chỉ 3-4 người trong team cơ sở vật chất và vận hành. Tất cả đều là những người chưa từng có kinh nghiệm làm việc trong môi trường đại học, chỉ có đam mê và sự nhiệt huyết. Vượt lên những khó khăn và trở ngại đó, chúng tôi đã phải học hỏi rất nhiều thứ trong một thời gian ngắn để xây dựng một trường đại học, từ việc xây dựng cơ sở vật chất cho đến việc nghiên cứu các công nghệ mới áp dụng vào vận hành trường. Trong suốt quá trình đó, tôi và các thành viên trong team đã có cơ hội tham quan các trường đại học nổi tiếng trên thế giới, học hỏi rất nhiều từ những công nghệ mới, các mô hình vận hành và triết lý giáo dục khác nhau. Chúng tôi còn học được cả những kiến thức rất đời thường, nhưng hết sức thực tế rất hữu ích, ví dụ như cách chọn loại cây nào, thời gian ra lá hay rụng lá sao cho campus luôn xanh mướt xuyên suốt các mùa trong năm. Những chi tiết tưởng chừng như nhỏ nhặt ấy lại là phần quan trọng để tạo nên một môi trường học tập hoàn hảo. Còn nhớ, một trong những công nghệ tôi học được là công nghệ xác nhựa hóa phục vụ giảng dạy môn Giải phẫu, lần đầu tiên được áp dụng tại một trường đại học Việt Nam. Việc đưa các công nghệ tiên tiến như vậy vào VinUni là một thử thách lớn, nhưng cũng là cơ hội để trường thực sự tạo dựng được sự khác biệt. Chúng tôi không chỉ phải hiểu rõ sự khác biệt giữa các mô hình giáo dục, mà còn phải cân nhắc xem liệu những gì áp dụng tại các trường quốc tế có thực sự phù hợp với bối cảnh giáo dục ở Việt Nam hay không. Đó thực sự là một thử thách mà không phải ai trong chúng tôi cũng có thể dễ dàng vượt qua.
Câu chuyện mà tôi nghĩ là đáng nhớ nhất đối với mình, đến giờ tôi vẫn không thể nào quên, chính là việc Ban lãnh đạo tập đoàn quyết định chuyển địa điểm xây dựng VinUni từ Văn Giang, Hưng Yên về vị trí hiện tại. Đó là lúc tôi mới vào VinUni, còn chưa hết giai đoạn thử việc 2 tháng, khi đó tôi tham gia cùng nhóm dự án cùng với thầy Lê Cự Linh. Một ngày, Phó Chủ tịch Việt Quang gọi chúng tôi ra ngoài để xem xét một khu đất mà Tập đoàn cân nhắc đầu tư, và rất có thể sẽ là nơi đặt VinUni. Lúc đó, khu đất mà chúng tôi đến xem trực tiếp là 1 cánh đồng mênh mông bát ngát, chứ không phải khu đô thị toàn chung cư với biệt thự Ocean Park, Gia Lâm như hiện tại. Đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng khi đó vẫn còn đang thi công, bãi đất trống mấy trăm hecta, mọi thứ đều hoang vu, chưa có gì, thậm chí đường vào còn không có. Nhưng sau khi đánh giá tiềm năng, tập đoàn quyết định chuyển địa điểm về Gia Lâm. Dù lúc đó VinUni đã thiết kế, động thổ và triển khai ở Văn Giang, quyết định chuyển địa điểm đồng nghĩa với việc tiến độ dự án phải lùi lại 2-3 năm. Lúc đó, tôi thực sự đã phải rất đấu tranh tư tưởng: tiếp tục và kiên trì theo đuổi sứ mệnh thành lập VinUni, hay dừng lại quay trở về với cuộc sống trước đây. Đây là một quyết định vô cùng cân não, nhưng rất đúng đắn cho tương lai dài hạn của tôi tại VinUni, nhưng tôi cũng không khỏi lo lắng về việc có thể thay đổi định hướng hay một số yếu tố khác. Sau 10 năm, tôi vẫn ở lại và thấy rằng quyết định đó thực sự rất sáng suốt, đóng góp một phần giúp VinUni có một nền tảng chiến lược vững chắc.
Câu chuyện thứ hai ấn tượng không kém là vào khoảng thời gian mà tiến độ dự án của VinUni đang gấp rút hoàn thiện. Lúc đó, đội dự án đã được mở rộng và có thêm các anh chị như Hiệu trưởng, Hiệu phó, Viện trưởng, Viện phó, và đặc biệt là chị Mai Lan, Giám đốc dự án. Trước đó Tập đoàn yêu cầu phải hoàn thành xây dựng cơ sở vật chất trong vòng 16 tháng, tức là vào khoảng tháng 3 năm 2020, và ai cũng nghĩ rằng đó là một mốc thời gian quá gấp rút. Nhưng một ngày, chúng tôi được gọi lên gặp Chủ tịch Phạm Nhật Vượng, và được thông báo rằng tiến độ sẽ được rút ngắn thêm 2 tháng, để khai trương vào ngày 15/1/2020. Điều này gần như không thể tin được vì thời gian đã rất gấp gáp rồi, đặc biệt khi gần Tết. Nhưng nhờ tập đoàn dồn mọi nguồn lực, từ giám sát, thi công đến trang thiết bị, mọi thứ đều được hỗ trợ hết sức mạnh mẽ, và cuối cùng, chúng tôi đã hoàn thành đúng tiến độ. Dự án hoàn thành trong 14 tháng thay vì 16 tháng, điều mà cả các đối tác, dù là trong nước hay quốc tế, đều không thể tưởng tượng nổi.
Có một chi tiết thú vị mà tôi nhớ mãi trong đêm trước ngày khai trương. Vào khoảng chiều 14/1, khi mọi người đang tất bật chuẩn bị, bỗng dưng có thông báo từ Ban quản lý xây dựng Vinhomes rằng nền ở quảng trường chính bị lún và không bằng phẳng, không an toàn. Ngay lập tức, Ban lãnh đạo quyết định đào toàn bộ khu vực quảng trường để đảm bảo độ bằng phẳng và an toàn cho ngày khai trương. Khi đó, đội ngũ dự án không khỏi hoang mang, không hiểu chuyện gì đang xảy ra, liệu quyết định này có ảnh hưởng đến buổi lễ hay không. Tuy nhiên, công nhân vẫn làm việc xuyên đêm, vừa thi công, vừa dọn dẹp, còn đội ngũ chuẩn bị cho buổi lễ vẫn làm việc không ngừng nghỉ. Đến sáng 15/1, mọi thứ đã hoàn hảo, chẳng ai nghĩ rằng đêm trước đó khu quảng trường lại bị đào bới và mọi thứ đều tinh tươm như chưa từng có chuyện gì xảy ra. Chính trong đêm đó, tôi và các đồng nghiệp đã cùng nhau có 1 đêm trắng, thậm chí tôi đã ngủ luôn ở trường, trong thư viện tầng 2 vì quá muộn không thể về nhà, vì khi đó chưa có sẵn taxi Xanh như bây giờ. Đó thực sự là một đêm không thể quên, khi tất cả chúng tôi, từ Ban lãnh đạo Vinhomes cho đến tập thể ban Dự án VinUni, cùng chung tay để tạo ra một khởi đầu mới cho trường đại học này.
Khi nghĩ về hành trình đã qua cùng VinUni, có lẽ dấu ấn mạnh mẽ nhất với tôi là lễ tốt nghiệp đầu tiên của trường. Ngày hôm ấy thật đặc biệt, và cũng là một trong những khoảnh khắc tôi nhớ mãi. Lúc đó, tôi đang đi công tác tại Thụy Sĩ, tham gia hội nghị về phát triển bền vững. Những người như tôi, bắt đầu từ những ngày đầu tiên của VinUni, luôn theo sát mọi sự kiện, không bỏ lỡ bất cứ dịp nào. Thế nhưng, lễ tốt nghiệp đầu tiên lại là một sự kiện tôi không thể tham dự trực tiếp. Khi đó, tôi thức dậy sớm vì đang ở múi giờ Thụy Sĩ và theo dõi lễ tốt nghiệp qua livestream. Đây không chỉ là một buổi lễ, mà là một sự tổng kết đầy cảm xúc về hành trình của VinUni. Nhìn lại quãng thời gian đầy thử thách, từ khi trường vừa khai trương và ngay sau đó là đại dịch Covid-19, mọi khó khăn trong việc duy trì campus, rồi đến hành trình của các sinh viên – tôi thấy tự hào vô cùng. Những sinh viên đã tốt nghiệp, nhiều người có công việc tại các công ty hàng đầu, nhiều bạn tiếp tục học cao học tại các trường đại học danh tiếng. Thậm chí, chúng tôi nhận được những lời khen từ các đối tác học thuật, các giáo sư về hành trình mà VinUni đã đi qua. Cảm xúc của tôi khi nhìn lại những thành tựu đó thật khó tả. Như một người đi đầu, tôi cảm thấy rằng tất cả những đóng góp cá nhân của tôi, cũng như của những người đồng hành trong những ngày đầu tiên – kể cả những người đã không còn gắn bó với VinUni – đều xứng đáng với những thành công hiện tại.
Giờ đây, khi nhìn về năm 2025, tôi tin rằng đây sẽ là năm bản lề quan trọng đối với Vinuni. Sẽ sớm có những kế hoạch đầy tham vọng được công bố, và tôi cũng đang cùng đội ngũ lên kế hoạch phát triển cơ sở vật chất cho trường trong tương lai. 5 năm qua có thể gọi là những bước đi đầu tiên và Vinuni đã chuẩn bị sẵn sàng để bước vào giai đoạn tăng tốc. Tôi mong rằng, trong những năm tới, Vinuni sẽ trở thành một đại học tinh hoa, một điểm sáng trong nền giáo dục Việt Nam, góp phần nâng tầm quốc gia trên bản đồ các trường đại học thế giới.
Năm 2025 sẽ là một cột mốc quan trọng, và tôi muốn gửi đôi lời đến tất cả các thành viên trong cộng đồng Vinuni – các giảng viên, cán bộ, phụ huynh và sinh viên hiện tại cũng như thế hệ sinh viên tương lai. Dù con đường không phải lúc nào cũng dễ dàng, chúng ta cần sự đồng hành, sự cảm thông và hỗ trợ từ Cộng đồng. Khó khăn là điều không thể tránh khỏi, nhưng chính sự gắn kết của chúng ta sẽ là yếu tố quyết định để đạt được những thành tựu lớn hơn. Với các cán bộ, giảng viên, tôi chúc mọi người luôn khỏe mạnh, giữ vững ngọn lửa nhiệt huyết trong công việc, luôn cháy hết mình để đóng góp cho sự phát triển của Vinuni và sự nghiệp giáo dục. Đối với các bạn sinh viên, tôi hy vọng các bạn sẽ tiếp tục giữ vững đam mê, khát khao học hỏi, và trở thành những tác nhân đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
Với tất cả những gì đang diễn ra, Việt Nam hiện tại đang bước vào một giai đoạn mới, một thời khắc mà đất nước có thể tỏa sáng. Tôi tin rằng các bạn sinh viên của Vinuni, bằng năng lực và lòng nhiệt huyết, sẽ góp phần vào sứ mệnh chung của Việt Nam – không chỉ của VinUni mà của toàn thể đất nước. Hãy luôn hướng về tương lai với hy vọng và niềm tin vào chính mình.
